Ben jij zeker dat je niet bevooroordeeld bent ?
Kijk voor je verder leest eerst even naar je profielfoto op LinkedIn. Hoe sta je daar op ? Breed glimlachend of ernstig de lens inkijkend ? Van iemand die glimlacht denken we gemakkelijker dat die gelukkiger, aantrekkelijker, aardiger en prettiger is om mee samen te werken dan van iemand die er zeer serieus uitziet. Dat doen we onbewust en het is een mooi voorbeeld van de vooroordelen waarmee we de wereld tegemoet treden.
Die vooroordelen zijn deels cultureel bepaald. Wij associëren een glimlach met positieve kenmerken maar er zijn culturen waar glimlachende mensen als corrupter en minder intelligent dan anderen worden ingeschat.
Onbewuste vooroordelen kan je niet zo maar uitschakelen, zelfs als je dat bewust probeert. Vraag dat maar aan het symfonieorkest van Boston. Al in 1952 vonden zij dat er teveel mannelijke orkestleden waren en om dat te verhelpen besloten ze om voor nieuwe orkestspelers “blinde” audities te organiseren : alle muzikanten speelden achter een gordijn, zonder dat je ze kon zien. Het resultaat ? Nog steeds raakten nagenoeg uitsluitend mannen door de auditie. Dus gingen ze een stap verder : kandidaten moesten nu ook hun schoenen uitdoen vooraleer ze plaats namen achter dat gordijn. Die ingreep zorgde ervoor dat je noch visuele noch auditieve indicaties had over het geslacht van de muzikant. Pas vanaf dan werden er evenveel vrouwen als mannen weerhouden.
Onbewuste vooroordelen beïnvloeden wel degelijk ons gedrag. Wie denkt dat vrouwen minder ambitieus zijn dan mannen zal hen minder snel voordragen voor promotie. Een manager die ervan overtuigd is dat allochtone werknemers minder gedreven zijn zal minder tijd vrij maken om hen te motiveren. Voor je het weet versterkt het ene het andere en word je in je vooroordelen ook nog eens bevestigd.
Je hoeft je daar niet schuldig over te voelen. Iedereen heeft onbewuste vooroordelen. Vrouwen hebben vaak zelf negatieve verwachtingen van andere vrouwen en ethnische minderheden denken vaak in stereotypen over andere bevolkingsgroepen. En ga bij je zelf maar even na aan wie je in een vreemde stad de weg zou vragen en aan wie liever niet.
Denken in stereotypen helpt om je veilig te voelen. Maar het is niet prettig als je zelf tot een stereotype wordt herleid. De laatste keer dat ik ging solliciteren was ik oud genoeg om de vader te zijn van sommige rekruteerders en ik merkte aan de vragen die zij me stelden dat ze me ook zo zagen : blank, goed opgeleid, ervaren maar ook oud en dus waarschijnlijk niet meer zo gedreven en dynamisch. Of kijk naar job beschrijvingen. Managers zijn bij voorkeur ‘ambitieus’, ‘actief, ‘besluitvaardig’ en ‘competitief’. Dat zijn woorden die in onze cultuur traditioneel bij mannen passen en uit onderzoek blijkt dat vrouwen ook minder zullen solliciteren op jobs die zo worden omschreven. Maar als je van een manager verwacht dat die ‘loyaal’, ‘ondersteunend’, ‘vertrouwend’ en ‘toegewijd’ is dan spreek je wel vrouwen aan.
In elk diversiteitsbeleid zal je moeten nadenken over selectiecriteria en beoordelingseisen. Je zal rolmodellen moeten vinden en tonen. Je zal minderheden binnen je bedrijf moeten helpen om te vergeten dat ze een minderheid zijn en hen actief steunen als ze daaraan worden herinnerd.
Teamleiders spelen hierin een sleutelrol. Een bedrijf kan hoog van de toren blazen over diversiteit en inclusie maar zij moeten het wel waar maken. Zij zetten de toon in een team en zij kunnen als eerste ingrijpen waar dat nodig is.
Zoals steeds begint alles met inzicht in je zelf. Wat zijn jouw eigen onbewuste vooroordelen en wat kan je doen om die niet te laten doorwegen in de samenwerking met anderen?
Vooraleer je besluit om eerst en vooral je profielfoto aan te passen, nog één waarschuwing. Wat geldt voor LinkedIn is niet van toepassing op Tinder. Daar hebben ernstig kijkende mannen meer kans op succes, terwijl vrouwen beter scoren als ze blijven glimlachen. Wie het wil maken op sociale media houdt dus best meer dan één profielfoto achter de hand.
Geef een reactie