Vertrouwen, kwetsbaarheid en knopen

Nog maar eens een artikel over leiderschap ? Dat mag je niet verbazen want het blijft, met ruime voorsprong, het thema waarover wij van onze klanten de meeste vragen krijgen.

Leidinggeven aan veranderingen, leidinggeven voor beginners, leidinggeven zonder bevelen, coachend, dienend, participatief, co-creatief en verbindend leidinggeven….het passeert allemaal de revue. En telkens stellen we vast elk geslaagd leiderschap begint met dit ene kernbegrip : vertrouwen.

Krijg je vertrouwen of geef je het ?

Kan ik je vertrouwen ?  Voor onze verre voorouders was dat een essentiële vraag. Zij moesten op elkaar kunnen rekenen om samen een - liefst eetbaar - wild beest te verschalken en de opbrengst van die jacht eerlijk te verdelen. Wie de vetste brokken voor zichzelf probeerde in te pikken of wie er vandoor ging bij het minste gevaar was het vertrouwen niet waard.

Wij mogen dan niet meer in de savanne leven, die basisdefinitie van vertrouwen is wel dezelfde gebleven : je wil er op kunnen rekenen dat je medewerkers correct uitvoeren wat hen wordt gevraagd en dat ze de belangen van het team laten voorgaan op hun eigen belang.

Medewerkers verwachten hetzelfde van hun leidinggevende en daar wil het schoentje al eens wringen. Veel managers vragen zich of in hoever ze hun medewerkers mogen vertrouwen maar stellen zich veel minder de vraag of zij zelf het vertrouwen van hun medewerkers waard zijn.

Vertrouwen veronderstelt kwetsbaarheid

Goede leiders creëren een cultuur waarin veiligheid en vertrouwen samengaan. In die cultuur is er ook ruimte voor kwetsbaarheid.

Kwetsbaarheid is een woord dat de meeste organisaties niet graag horen. Liever praten ze over verantwoordelijkheid, engagement, innovatie en, omdat het zo mooi klinkt, verbondenheid.

In dat rijtje hoort kwetsbaarheid niet thuis omdat het lijkt te wijzen op zwakte. Welke leidinggevende haalt het in zijn hoofd openlijk toe te geven dat hij het ook niet allemaal weet, of dat hij zelf al wel eens een fout durft maken of ergens gewoon niet goed genoeg in is ?

Je kan echter kan geen fatsoenlijke relatie met iemand anders aangaan, geen echte vernieuwing opstarten, geen risicovolle verbintenis aangaan of een taak opstarten met een onzekere afloop als je je niet kwetsbaar durft op te stellen. Kwetsbaarheid is geen zwakte, het is een kracht. Je kwetsbaarheid durven tonen is juist een teken van moed en van echt leiderschap.

Kwetsbare leiders zijn krachtige leiders

Leiders die niet bang zijn voor kwetsbaarheid kennen hun eigen valkuilen en beperkingenZij zoeken medewerkers die hen kunnen aanvullen in domeinen waarin zij zelf minder bekwaam zijn. Zij kijken kritisch naar zichzelf en hebben tegelijk oog voor hun omgeving. Zij luisteren. Zij stellen vragen. Zij zien wat anderen nodig hebben.

Deze leiders zorgen voor veiligheid. Zij zullen een medewerker die fouten maakt niet meteen met de grond gelijk maken. Roddel, achterklap en onderlinge verwijten zullen zij niet tolereren.

Deze leiders durven erop vertrouwen dat uit onzekerheid iets goeds zal voorkomen. Zij zullen hun eigen onzekerheid delen en anderen vragen om initiatief te nemen. Zij laten hun medewerkers schitteren en helpen hen om verder te groeien.

3 stappen naar vertrouwen op basis van kwetsbaarheid

Vertrouwen creëren op basis van kwetsbaarheid, is dat iets wat je kan leren ? Wij bij “Indra Partners” zijn ervan overtuigd dat je dat kan.

Dit zijn 3 eenvoudige stappen die je zelf kan zetten.

1.  Je team helpt je om jezelf te ontwikkelen

Op het einde van onze workshops met leidinggevenden laten we hen nadenken over hoe zij hun teamleden actief zullen betrekken in hun eigen ontwikkeling. We oefenen wat ze met hun team zullen communiceren over wat ze hebben geleerd en waarbij ze het team om hulp kunnen vragen.

Door met je teamleden te delen hoe je je wil ontwikkelen en hen uit te nodigen om feedback te geven als je je niet aan je voorgenomen plannen houdt maak je van hen partners in ontwikkeling  en toon je het vertrouwen dat je in hen hebt.

2.  Je speelt het knopenspel 

Wij - en vele deelnemers met ons- zijn fan van het “knopenspel”.

Zo werkt het : elk teamlid krijgt een knoop, liefst een verschillende om ze gemakkelijk uit elkaar te houden. Je noemt nu één competentie die je als leidinggevende belangrijk vindt en omschrijft die zo concreet mogelijk. Je zegt bijvoorbeeld : “Ik geef jullie voldoende vrijheid en ondersteuning om zelf te beslissen hoe je een belangrijk en complex probleem moet oplossen” en je legt je knoop in het midden van de tafel.

Vraag nu aan jouw teamleden om hun eigen knoop op tafel te leggen : als zij het helemaal eens zijn met jouw stelling leggen ze hun knoop bovenop de jouwe; hebben zij daar toch wat bedenkingen bij dan belandt hun knoop een eindje verder. Hoe minder ze het met je eens zijn, hoe verder ze hun knoop mogen leggen.

Je krijgt nu een mooi beeld van hoe jouw team tegen je aankijkt. Bega dan niet de fout om te vragen waarom sommige knopen zo ver liggen. Vraag alleen : “Wat kan ik doen om ervoor te zorgen dat die knoop dichter naar het midden opschuift ?”

Door te accepteren dat je teamleden je niet op alle vlakken een toonbeeld van geweldig leiderschap vinden en tegelijk te vragen wat je kan doen om jezelf te verbeteren toon je zowel vertrouwen als kwetsbaarheid.

We hebben dit knoppenspel al met verschillende teams gespeeld en telkens waren de deelnemers verrast door het resultaat. Plotseling kon in een spontane dialoog van gedachten worden gewisseld over wat voorheen onbespreekbaar leek.

3. Je vraagt ernaar

Als je straks functionerings- of evaluatiegesprekken voert, steek dan je nek uit en stel dan ook deze twee vragen : “Hoe heb ik je het voorbije jaar geholpen ?”  en “Hoe heb ik je gehinderd” ?

Misschien zijn je medewerkers te verrast om te reageren maar zodra ze hebben begrepen dat je ook echt iets zal doen met hun antwoorden zullen ze wel over de brug komen.

Dit zijn drie eenvoudige voorbeelden van hoe je, door je zelf kwetsbaar op te stellen, het vertrouwen van je medewerkers kan vergroten. En laat nu net dat vertrouwen de basis zijn van elk succesvol team.

Wil je nog meer weten over het belang van vertrouwen en kwetsbaarheid ?

Bekijk dan zeker deze TED-video : Brené Brown on “Vulnerabiltiy”

Reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.