Komen er echt andere tijden ?

Ik zou een artikeltje schrijven over de toekomst van leren en ontwikkelen één keer de corona-crisis achter ons ligt. Moeilijk kon dat niet zijn want ongetwijfeld moest ik alleen maar de weloverwogen mening samenvatten van de vele L&D-guru’s van het internet.

Meer van hetzelfde, of net niet ?

Dat viel dus tegen. Veel verder dan dat we een toename van online training (webinars en e-learning) mogen verwachten ten nadele van klassikale workshops geraken de meeste schrijvers niet. Hier en daar haalde iemand er “artificial intelligence” (steevast afgekort tot AI) en “virtual reality” bij en een enkele kritische stem liet optekenen dat een online platform niet geschikt is voor de ontwikkeling van interpersoonlijke vaardigheden of emotionele intelligentie.

Daarnaast lijkt iedereen ervan overtuigd dat we na deze pandemie niet meer met zijn allen voltijds naar kantoor zullen terugkeren. “Hybride werken” is de toekomst : je blijft een aantal dagen per week thuis en je komt een aantal dagen naar je bedrijf. Ook opleidingen zullen op een hybride manier worden georganiseerd, in een mengvorm van digitaal en klassikaal.

Digitaal, het nieuwe normaal ?

Ik wil daar toch een paar kanttekeningen bij plaatsen. In alle artikels over thuiswerken lijkt het alsof elke job daarvoor geschikt is.

Vandaag, in volle corona-periode, doen net geen 40% van alle loontrekkenden tenminste af en toe aan telewerk. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van vijf jaar geleden en er zit nog wat groeipotentieel in : iets meer dan de helft van de werkende bevolking geeft aan dat telewerk in hun functie mogelijk is.

Maar dan is er toch nog steeds de andere helft die elke dag op de werkvloer moet verschijnen.

En 1 op 3 van de mensen die nu telewerken, zou dat na de corona-crisis willen verminderen of zelfs helemaal stoppen. Ze missen de gesprekken met  collega’s aan het koffieapparaat en ze zijn de videocalls beu. Het mag dan een grote groep zijn die de geneugten van het digitaal werken heeft ontdekt, er is een minstens even grote groep die in een “klassieke” werkomgeving actief blijft.

Moet alles in de blender ?

Hoe zit het dan eigenlijk met die hybride opleidingen ?

Of je het nu “hybride” of liever “blended” noemt, het basisidee is dat je een aantal leervormen met elkaar mengt tot je een mooi samenhangend traject krijgt.

Je volgt dan bijvoorbeeld individueel een e-learning, sluit daarna aan bij een webinar en komt tenslotte met de andere deelnemers fysiek samen voor een oefensessie. Deelnemers kunnen samen met de lesgever in een community van gedachten wisselen en zij krijgen extra ondersteuning dankzij links naar filmpjes, artikels en andere relevante informatie.

Vandaag  zijn nog te veel digitale oplossingen een haast letterlijke vertaling van klassikale workshops.

Voorheen keek je samen met anderen naar iemand die voor de groep uitleg stond te geven, nu kijk je in je eentje naar een scherm waarop iemand uitleg staat te geven. In plaats van tegen elkaar te fluisteren  als het even niet boeiend is,  kan je nu rustig met elkaar chatten of zelfs je mails afhandelen.

Een digitale nabootsing van een traditionele leerervaring heeft een dubbel nadeel : de meerwaarde van klassikale workshops valt weg en de specifieke mogelijkheden van digitalisering worden nauwelijks benut.

Bovendien lijkt het de kwalijke tendens om alle leerinterventies zo kort mogelijk te maken nog aan te moedigen. Dat is een vreemde evolutie want, zoals iedereen die ooit heeft geprobeerd om statistiek, piano of Spaans onder de knie te krijgen zal beamen, leren vraagt tijd. Het is een illusie te denken dat je een betere manager zal worden doordat je een paar keer per week gedurende vijf minuten management tips op je smartphone zit te lezen.

Een kwestie van tijd

Er  is ook goed nieuws. Ongeveer het enige wat de gedwongen lockdown ons heeft gegeven is tijd. We hebben terug tijd gevonden om te wandelen, zelf te koken, te fietsen, te lezen, onze boodschappen te spreiden over lokale buurtwinkeltjes.. Het zijn allemaal activiteiten met een zekere traagheid. Behalve tijd kosten ze ons niets.

Als we echt willen dat er na corona andere tijden komen zijn er dus een paar tegenstellingen die we zullen moeten oplossen : de tegenstelling tussen telewerk en de nood aan menselijk contact, tussen genieten van alles wat tijd vraagt en de druk om in een snel veranderende wereld performant te blijven, tussen lokale productie en de globalisering die zichtbaar wordt in de bestelbusjes die aan huis komen leveren, tussen snel “edutainment” met een beperkte spanningsboog en langzaam leren in de diepte.

Digitalisering biedt mogelijkheden zowel voor leren als voor werken. Toch blijft technologie slechts een hulpmiddel.

Echt andere tijden zullen er pas komen als we erin slagen om de mogelijkheden van technologie te combineren met de essentie van werken en van leren : zorgen voor jezelf en voor anderen. Die essentie zal je het snelst vinden in de traagheid der dingen. De tijd die je daarvoor nodig hebt wens ik je graag toe.

Reacties

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.