Zullen we echt hybride werken ?

Oude wijn in nieuwe zakken ?

In 2005 stuurde Bill Gates naar alle medewerkers van Microsoft een memo met als onderwerp “The New World of Work”. Sindsdien is NWOW een geijkte term voor een werkorganisatie waarbij

  1. je kan werken op een zelfgekozen tijd en plaats
  2. goede ICT voorzieningen zorgen dat je even efficiënt thuis kan werken als op kantoor
  3. het resultaat van je werk is belangrijker is dan de uren die je maakt
  4. leidinggeven uitgaat van vertrouwen in de medewerker.

Zelfs in 2005 was dit niet meer echt nieuw. Toen ik in de jaren ’90 voor IBM werkte konden wij dat al van thuis uit doen, weliswaar nog met zeer trage internetverbindingen en zonder Teams.

Sindsdien hebben verschillende bedrijven de overstap naar dat “nieuwe werken” gemaakt, bij ons onder meer aangemoedigd door het voorbeeld van Frank Van Massenhove op FOD Sociale Zaken.

Het lijkt daarom vreemd dat er nu zo een ophef wordt gemaakt over het “hybride werken”, waarbij afwisselt tussen thuiswerken en op kantoor. Na corona zullen inderdaad veel meer mensen op die manier werken maar het concept wordt al jaren toegepast en de voor- en nadelen zijn genoegzaam bekend.  

Elk voordeel ...

Wie thuis kan werken kan zich over het algemeen beter concentreren en is daardoor productieverJe verliest geen tijd met te pendelen, je wordt minder afgeleid door de kletspraat van collega’s, en je vergadert efficiënter.

Als je meer eigen verantwoordelijkheid krijgt om je werkdag  in te delen en te regelen en bijvoorbeeld de kinderen zelf van school te halen dan ervaar je meer werkplezier.  Op dagen dat je thuis werkt lijk je ook meer gedaan te krijgen en dat zorgt aan het einde van de dag voor meer voldoening.

Het kantoor wordt nu in de eerste plaats een ontmoetingsplek. Je gaat naar kantoor om sociale contacten met collega’s te onderhouden, om creatieve ideeën te genereren in brainstormsessies, om bij te praten met wie je toevallig tegenkomt bij de koffiemachine, om samen met je team nieuwe plannen te smeden…

Eenvoudig samengevat komt het erop neer dat alle taken die je grotendeels alleen af kan van thuis uit doet en naar kantoor komt voor alle taken waar je in groep beter presteert als iedereen fysiek aanwezig is. Als je het zo voorstelt biedt hybride werken “het beste van twee werelden”.

...heeft zijn nadeel

Hoe ongestoord kan je thuis echt werken ? De kat moet gevoerd worden, de kinderen maken ruzie en je buurman begint zijn keukenmuur uit te slaan. Online vergaderen is misschien efficiënt maar ook vermoeiend en door alle Teams-meetings slibt je agenda vol.  

Hoeveel autonomie krijg je en hoeveel autonomie wil je ? Je baas belt om de haverklap en verwacht dat elke mail binnen het kwartier wordt beantwoord, ook na acht uur ’s avonds. Of je hoort wekenlang niets meer van hem en moet in de krant lezen hoe het met je bedrijf gaat. Je moet je werkdag zelf organiseren. Je moet zelf beslissen wanneer je een pauze inlast. Je moet ten allen tijde aangeven of je bereikbaar bent. En intussen vervaagt de grens tussen privé en werktijd vervaagt. Je hebt geen kantoordeur meer die je ’s avonds achter je dicht kan trekken.

Hoeveel ideeën ontstaan echt bij de koffiemachine ? Als je artikels over thuiswerken in corona-tijd leest zou je soms kunnen denken dat de koffiemachine het belangrijkste onderdeel van elk kantoor is. Misschien klopt dat ook wel maar dan toch vooral omdat het een plaats was waar je hooguit twee kwartiertje per dag kon ontspannen. Een kantoor is geen vrijblijvende ontmoetingsplek, daarvoor ga je beter op café. Het is een illusie te denken dat wie een paar keer per week het kantoor binnenloopt meteen creatief uit de hoek zal komen, zich met zijn - afwezige - collega’s verbonden zal voelen en betrokken met de rest van het bedrijf. Daarvoor heb je meer tijd nodig, een zekere regelmaat en rust.  Ook daarvoor zal in een kantoor altijd plaats moeten zijn.

Iedereen hybride ?

Je hoeft niet lang te "googelen" naar tips om het hybride werken te organiseren.  Die komen meestal neer op :

  1. Hybride werken vraagt een nieuwe stijl van leidinggeven, gebaseerd op vertrouwen, met een focus op resultaat, met minder controle en met meer menselijk contact.
  2. Hybride werken vraagt een goed intern beleid over thuiswerk, bereikbaarheid, ondersteuning op vlak van ICT en welzijn 
  3. Hybride werken vraagt om maatwerk. Hoe je het organiseert hangt af van de taken die moeten worden uitgevoerd, de omgeving waarover je beschikt - zowel thuis als op kantoor, en de mensen waarmee je het moet doen.

Bespreek wat er echt toe doet

Het belangrijkste wordt daarbij soms vergeten. Hybride werken vraagt  inderdaad om een goede organisatie met heldere afspraken. Die kan je echter niet top-down opleggen. Teams moeten zelf moeten beslissen wat voor hen het beste werkt.

Een team is een groep mensen die een gedeeld doel willen behalen door samen te werken.

Een team is succesvol als het een antwoord vindt op deze 4 vragen : 

  1. Wat is het doel dat we samen willen bereiken ? Staan we daar ook allemaal achter ?
  2. Hoe ziet de weg eruit die ons tot bij dat doel zal brengen ? Hoe verdelen we het werk ? Wie doet wat ? Welke afspraken zijn er nodig ?
  3. Voelt iedereen zich betrokken bij  en gemotiveerd door dit doel en de weg er naartoe ? Wat is de bijdrage die elk teamlid wil en kan leveren ? Kan iedereen zijn of haar talenten daarbij voldoende aan bod laten komen en verder ontwikkelen ?
  4. Wat betekent voor ons “samen” in samenwerken ? Hoe gaan we met elkaar om ? Hoe verbonden voelt iedereen zich met het team ? Moeten we iets doen om dat te versterken ?

Die vragen zou je twintig jaar geleden ook al stellen. Ze blijven relevant ook al zullen de antwoorden zullen nu wel anders zijn dan twintig jaar geleden en zelfs anders en meer gevarieerd dan net voor de corona-epidemie. 

En ze hebben alvast als voordeel dat ze duidelijk aantonen dat “hybride werken” een middel is, geen doel op zich. En ook geen wondermiddel, daarvoor moet je immers op de Jaarmarkt zijn.

Reacties

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.